Thực trạng công tác PCCC tại Việt Nam

Ngày 29/06/2001, Chính phủ ban hành Luật về Phòng cháy chữa cháy trong đó có Điều khoản rất cự thể quy định về việc các cơ sở bắt buộc phải trang bị hệ thống cứu hỏa. Do đó, máy bơm cứu hỏa hay máy bơm phòng cháy chữa cháy là nhu cầu không thể thiếu trong thiết kế thi công xây dựng công nghiệp, nó đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định chuẩn mực an toàn cho toàn bộ hệ thống. Hay nói cách khác, nếu không có nó toàn bộ các công trình xây dựng công nghiệp nói chung đều không thể đưa vào vận hành sử dụng. Tuy nhiên nhìn vào thực trạng hiện nay có thể thấy, tình trạng lơ là trong công tác PCCC đang ở mức đáng báo động, thể hiện cụ thể qua các số liệu mà chúng tôi thu được.

Theo thống kê của Cục Cảnh sát PCCC và CNCH, trong năm 2014 cả nước xảy ra 2.375 vụ cháy (trong đó có 2.025 vụ cháy tại các cơ sở, nhà dân, phương tiện giao thông và 350 vụ cháy rừng). Thiệt hại do cháy gây ra làm chết 90 người, bị thương 143 người, về tài sản ước tính trị giá 1.307,078 tỷ đồng và 1.352 ha rừng. Trong thời gian này toàn quốc cũng xảy ra 42 vụ nổ làm chết 29 người, bị thương 30 người, thiệt hại về tài sản trị giá 3.432 triệu đồng. Trong công tác cứu nạn, cứu hộ(CNCH) lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH đã thực hiện 694 vụ CNCH. Tổ chức hướng dẫn thoát nạn được hàng nghìn người, trực tiếp cứu chữa được 255 người (không tính số người cứu được trong các vụ cháy, nổ); tìm được 163 xác nạn nhân bàn giao cho lực lượng chức năng xử lý.

Trong năm 2014 tình cháy tuy có nhiều diễn biến phức tạp nhưng đã được kiềm chế, giảm cả về số vụ và thiệt hại về tài sản. Riêng số người chết tăng, nguyên nhân là do cháy xảy ra ở hộ gia đình vừa là nhà ở vừa là nơi kinh doanh, buôn bán và các cơ sở vui chơi, giải trí đông người không bố trí, trang bị đầy đủ dụng cụ, phương tiện chữa cháy, lối thoát nạn không đảm bảo theo yêu cầu. Các thiết bị cần thiết như máy bơm cứu hỏa, máy bơm PCCC dự phòng, hệ thống cấp nước phục vụ chữa cháy gồm bình tích áp, máy bơm công nghiệp,máy bơm bù áp đa tầng cánh... đều mang tính chất tượng trưng, không đạt tiêu chuẩn khi làm việc.


Cháy lớn tập trung chủ yếu ở các cơ sở sản xuất kinh doanh các mặt hàng dễ cháy, nổ có diện tích mặt bằng sản xuất, kinh doanh rộng, nhà xưởng chủ yếu bằng khung thép mái lợp tôn, tường gạch bao quanh, trữ lượng hàng hóa, nguyên vật liệu sản xuất lớn. Nguyên nhân cháy lớn chủ yếu là do phát hiện và báo cháy không kịp thời; các cơ sở sản xuất này đều chưa quan tâm đầu tư đúng mức cho công tác PCCC, cơ sở tự ý thay đổi công năng sử dụng của công trình mà không tổ chức thực hiện đảm bảo các quy định về an toàn PCCC phù hợp với thực trạng cơ sở.

Nguyên nhân sâu xa của vấn đề lơ là đối với các thiết bị PCCC đó chính là thái độ không trung thực của mọi người. Do trên thị trường xuất hiện hàng loạt những sản phẩm máy bơm chữa cháy kém chất lượng, là hàng giả hoặc hàng đã qua sự dụng chỉ mang tính chất đối phó, trưng bày nên khi xảy ra cháy thì không thể vận hành hoặc không đạt kết quả như tính toán, điều đó gây nên thiệt hại nghiêm trọng hơn. 

Đây là thực trạng chung không chỉ tồn tại trong thực trạng cứu hỏa mà còn trong rất nhiều ngành nghề và lĩnh vực, đặc biệt trong việc cấp và thoát nước, bơm xử lý nước thải, bơm hố móng xây dựng...